W dobie cyfryzacji cyberbezpieczeństwo staje
się jednym z ważniejszych wyzwań. Każdego dnia w sieci przetwarzana jest
olbrzymia ilość danych, w tym tych wrażliwych. Jeśli dostaną się one w
niepowołane ręce, może to oznaczać ogromne kłopoty– także dla Ciebie. Jakie niebezpieczeństwa
czyhają w sieci? Jak się przed nimi chronić?
Co to jest cyberbezpieczeństwo?
Zacznijmy od
wyjaśnienia, czym jest cyberbezpieczeństwo. To pojęcie można zdefiniować jako
zbiór praktyk, środków i technologii mających na celu ochronę komputerów,
sieci, programów oraz danych przed nieautoryzowanym dostępem, atakami i
uszkodzeniami. Bezpieczeństwo w sieci zależy więc również od Ciebie – od tego, czy znasz zagrożenia,
sposoby działania oszustów i wiesz, jak się przed nimi ustrzec. Ale sama
świadomość i ostrożność nie wystarczą. Jesteś bowiem narażany na
niebezpieczeństwa zupełnie niezależne od Twoich działań – mowa tu np. o wyciekach danych, a ściślej mówiąc o wykorzystaniu tych danych
do popełnienia przestępstwa.
Cyberbezpieczeństwo: rodzaje
zagrożeń w sieci
Ogromna ilość danych przetwarzanych cyfrowo
stanowi „łakomy kąsek” dla oszustów, handlarzy danymi, hakerów itp. Tak
naprawdę cyberzagrożenia mogą przyjmować wiele różnych postaci. Które z nich są
najczęściej spotykane?
Próby wyłudzenia loginu i hasła
Jednym z częstych
działań cyberprzestępców są próby wyłudzenia loginów i haseł do rozmaitych systemów (także np. kont
bankowych). Oszuści mogą podszywać się pod bank, policję, kurierów i wiele
innych zaufanych instytucji oraz firm. Często działają, wysyłając użytkownikom
e-maile czy SMS-y, a także tworząc fałszywe strony internetowe, które do
złudzenia przypominają prawdziwe serwisy. Czasami w ten sam sposób dokonuje się
te bezpośrednich wyłudzeń – np. prosząc o przelew lub podanie danych do
transakcji. Oszuści wykorzystują socjotechniki i liczą, że działając w
emocjach, dostosujesz się do ich próśb. Szczególnie narażone na tego typu ataki
są osoby starsze, które niejednokrotnie nie zdają sobie sprawy z zagrożeń w
sieci.
Ataki hakerskie na bazy danych
Innym rodzajem
cyberzagrożenia są ataki hakerskie. Zamiast „polować” na pojedyncze ofiary,
które są skłaniane podstępem do wyjawiania swoich danych, przestępcy mogą
włamywać się do baz, które je gromadzą. Wymaga to określonych umiejętności i w
dobie coraz większej dbałości firm oraz instytucji o cyberbezpieczeństwo nie
jest łatwe.
Niestety ataki
hakerskie wciąż mają miejsce. Efektem może być wyciek dużej ilości poufnych
danych do wiadomości publicznej lub ich sprzedaż. W ten sposób Twoje wrażliwe
dane mogą trafić do oszustów. Po co oszustom Twoje dane? Mogę je wykorzystać
np. do zaciągnięcia kredytu lub pożyczki. To z kolei może pociągać za sobą kolejne
problemy.
Wirusy
Pod pojęciem wirusów
rozumie się różne rodzaje złośliwego oprogramowania, które atakuje urządzenia i
systemy. Wirus może kryć się np. w załączniku do wiadomości e-mail, pliku do
pobrania czy też linkiem prowadzącym do zainfekowanej strony www.
Wirusy mogą powodować
różnego rodzaju szkody. Obecnie często są wykorzystywane do pozyskiwania
poufnych informacji – np. danych osobowych, loginów czy haseł. Mogą być
wycelowane zarówno w prywatnych użytkowników, jak i w firmy i instytucje oraz
ich bazy danych.
Jak zachować bezpieczeństwo w
sieci?
Niestety każdy, kto
korzysta z Internetu i podaje jakiekolwiek swoje dane w sieci, jest narażony na
cyberataki. Firmy oraz instytucje zajmujące się przetwarzaniem lub
przechowywaniem danych są zobowiązane do stosowania zaawansowanych
zabezpieczeń, ale niestety ryzyko zawsze istnieje.
Jak możesz samodzielnie dbać o
swoje bezpieczeństwo w sieci?
·
Zainstaluj
na swoich urządzeniach oprogramowanie antywirusowe i pamiętaj o jego regularnej
aktualizacji. Cały czas powstają bowiem nowe wirusy.
·
Stosuj
bezpieczne hasła – powinny być długie (co najmniej 12 znaków), składać się z
wielkich i małych liter, cyfr oraz znaków specjalnych. Ważne również, aby nie
stosować tego samego hasła do różnych kont.
·
Stosuj
uwierzytelnianie dwuetapowe tam, gdzie to możliwe. Polega ono na stosowaniu
dodatkowej metody weryfikacji użytkownika przy logowaniu (np. po wpisaniu hasła
do logowania otrzymasz również kod SMS, który należy podać na stronie).
·
Aktualizuj
oprogramowanie, z którego korzystasz. Aktualizacje zawierają poprawki, które pomagają
usuwać luki bezpieczeństwa wykorzystywane przez cyberprzestępców. Dotyczy to
szczególnie systemów operacyjnych, przeglądarek internetowych i programów
pocztowych oraz wspomnianych już programów antywirusowych.
·
Dokładnie
sprawdzaj, czy podana strona internetowa jest faktycznie tą, za którą się
podaje. Sprawdź adres internetowy w oknie przeglądarki, zanim się zalogujesz
lub podasz inne wrażliwe dane. Pamiętaj, że adresy fałszywych stron często
różnią się od prawdziwych jedną literą. Trzeba więc być naprawdę bardzo
uważnym.
·
Nie
pobieraj plików z nieznanych źródeł, nie otwieraj podejrzanych załączników ani
linków z wiadomości.
·
Uważaj na
publiczne sieci Wi-Fi – najlepiej ograniczyć korzystanie z nich do minimum. Nie
loguj się na konta i nie przesyłaj wrażliwych danych z użyciem publicznej
sieci, chyba że korzystasz z oprogramowania VPN, które tworzy bezpieczne
połączenie.
·
Uruchom Alerty BIK – dzięki temu dowiesz się o każdej próbie wzięcia kredytu lub pożyczki na
Twoje dane! Wystarczy zarejestrować się na stronie BIK i potwierdzić swoją
tożsamość, a następnie uruchomić Alerty.
Te stosunkowo proste
rzeczy mogą pomóc Ci w uniknięciu wielu kłopotów. Warto samodzielnie dbać
również o swoją prywatność w sieci, ograniczając widoczność kont i unikając
publikacji danych, zdjęć oraz rozmaitych informacji o sobie i swoich bliskich.
Uczulaj także starsze
pokolenie na to, jak zachować bezpieczeństwo w sieci. Osoby
starsze częściej poddają się bowiem manipulacji i są bardziej podatne na
różnego rodzaju podstępy czy oszustwa. Aby lepiej chronić bliskich seniorów,
możesz uruchomić Ofertę Rodzinną BIK – dzięki
niej możesz objąć ochroną w postaci Alertów BIK oprócz siebie nawet 4 dodatkowe
osoby.
