Planujesz wziąć
kredyt? Zanim złożysz podpis na umowie, upewnij się, że wiesz, co podpisujesz.
Nie każda atrakcyjnie wyglądająca oferta faktycznie taka jest. Zanim więc
złożysz swój podpis, warto dokładnie wiedzieć, co znajduje się w dokumencie,
jakie są Twoje prawa i obowiązki oraz z jakimi kosztami możesz się spotkać.
Dowiedz się, jak czytać umowę kredytową i na co uważać.
Czym jest umowa kredytowa?
Umowa kredytowa to dokument, który formalizuje zobowiązanie
pomiędzy kredytobiorcą a instytucją finansową. W jej ramach bank zobowiązuje
się do udzielenia określonej kwoty pieniędzy na jasno sprecyzowanych warunkach,
a klient zobowiązuje się do zwrotu tej kwoty (wraz z należnymi kosztami) w
określonym czasie.
Umowa kredytowa z bankiem zawsze musi być zawarta w formie
pisemnej. A co więcej, jej zapisy mają ogromne znaczenie – to one regulują
wysokość rat, terminy spłaty, sposób naliczania odsetek i ewentualne
konsekwencje niespłacenia zobowiązania.
Umowa kredytowa – elementy obowiązkowe
Każda umowa kredytowa z bankiem musi zawierać konkretne
informacje. Wynika to bezpośrednio z przepisów prawa, w tym z ustawy Prawo
bankowe, Ustawy o kredycie hipotecznym oraz Ustawy o kredycie konsumenckim.
Do elementów, które
musi zawierać każda umowa kredytowa, należą:
·
dane stron – kredytobiorcy i kredytodawcy
(banku),
·
kwota kredytu i waluta, w której jest udzielany,
·
cel kredytu (jeśli
jest wymagany, np. w kredycie hipotecznym),
·
okres spłaty kredytu,
·
harmonogram
spłat (wysokość i liczba rat),
·
wysokość
oprocentowania oraz sposób jego obliczania,
·
całkowity koszt kredytu (łącznie z prowizjami i
opłatami),
·
informacje o zabezpieczeniu
spłaty (np. hipoteka, poręczenie),
·
zakres uprawnień banku związanych z kontrolą
wykorzystania i spłaty kredytu,
·
terminy i sposób przekazania kredytobiorcy
środków pieniężnych;
·
warunki wcześniejszej spłaty i odstąpienia od
umowy,
·
zasady wypowiedzenia umowy przez bank lub
klienta oraz dokonywania w niej zmian.
Banki doskonale znają przepisy, dlatego prawdopodobieństwo,
że któregoś z tych zapisów zabraknie w Twojej umowie, jest znikome. Uwaga: warto
kontrolować pod tym względem także umowy podpisywane z firmami
pożyczkowymi – one również muszą przestrzegać zapisów Ustawy o kredycie
konsumenckim. Niezależnie od przepisów, warto upewnić się, że wszystkie najważniejsze zasady są
określone. Ważne, aby przeczytać dokładnie każdą podpisywaną umowę i zrozumieć
jej kluczowe elementy.
Umowa kredytowa – na co zwrócić uwagę?
Zaciągając jakiekolwiek zobowiązanie, nie kieruj się
wyłącznie wysokością
raty. To kuszące, ale bardzo krótkowzroczne. Poniżej znajdziesz
najważniejsze punkty umowy kredytowej, które warto dokładnie przeanalizować
przed złożeniem na niej podpisu.
Oprocentowanie kredytu
Oprocentowanie to jeden z najistotniejszych składników
kosztu kredytu. W umowie kredytowej z bankiem powinno być jasno wskazane, czy
jest ono stałe, czy zmienne, a także jak jest obliczane. Warto też zwrócić
uwagę na RRSO (Rzeczywistą Roczną Stopę
Oprocentowania) – to wskaźnik, który pokazuje całkowity koszt kredytu w
ujęciu rocznym, uwzględniający nie tylko odsetki, ale też prowizje i opłaty.
Dodatkowe koszty
Niskie oprocentowanie może być mylące, jeśli umowa kredytowa
zawiera wysokie opłaty dodatkowe. Zwróć uwagę na takie elementy jak:
·
prowizja za udzielenie kredytu,
·
koszty ubezpieczenia (np. na życie lub od utraty
pracy),
·
opłaty administracyjne,
·
koszty wyceny nieruchomości (przy kredycie
hipotecznym),
·
opłaty za prowadzenie rachunku technicznego.
Zanim podpiszesz umowę, zapoznaj się z zapisami dotyczącymi
kosztów. Jeśli czegoś nie rozumiesz, koniecznie pytaj!
Warunki uruchomienia kredytu
Nie każdy kredyt trafia na konto od razu po podpisaniu
umowy. Czasem trzeba spełnić dodatkowe warunki, np.:
·
dostarczyć brakujące dokumenty,
·
wpisać hipotekę do księgi wieczystej
nieruchomości,
·
wykupić ubezpieczenie.
Wszystkie te wymogi powinny być opisane w umowie kredytowej.
Upewnij się, że dokładnie wiesz, co musisz zrobić, aby otrzymać pieniądze.
Zabezpieczenie kredytu
Bank często wymaga zabezpieczenia spłaty, np. w postaci:
·
hipoteki na nieruchomości,
·
poręczenia
osoby trzeciej,
·
przewłaszczenia na zabezpieczenie,
·
cesji z polisy ubezpieczeniowej.
Zwróć uwagę na to, co się stanie w przypadku problemów ze
spłatą. Czy bank może przejąć Twoje mieszkanie? A może żądać spłaty od żyranta?
Warto mieć tego świadomość.
Warunki wypowiedzenia umowy
Umowa kredytowa powinna dokładnie wskazywać, kiedy i na
jakich zasadach bank może wypowiedzieć umowę. Zazwyczaj dzieje się tak w
przypadku:
·
nieterminowej spłaty rat,
·
wykorzystania kredytu niezgodnie z celem,
·
zatajenia informacji przez klienta.
Ale uwaga – niektóre zapisy mogą być niekorzystne dla
kredytobiorcy, np. zbyt krótki czas na spłatę zaległości. Sprawdź też, czy Ty
masz prawo do wypowiedzenia umowy i na jakich warunkach.
Warunki nadpłaty i wcześniejszej spłaty kredytu
Chcesz spłacić kredyt wcześniej? Upewnij się, że umowa
kredytowa nie zawiera zbyt wielu ograniczeń w tym zakresie. W przypadku kredytu
konsumenckiego bank nie może pobrać nadmiernych opłat za wcześniejszą
spłatę – limitują je przepisy prawa.
Dobrze, jeśli w umowie znajdziesz informacje o:
·
możliwości nadpłaty kredytu bez dodatkowych
kosztów,
·
zasadach zmniejszenia raty lub skrócenia okresu
spłaty po nadpłacie,
·
dokładnych opłatach za wcześniejszą całkowitą
spłatę (jeśli występują).
Nawet jeśli obecnie nie planujesz nadpłaty kredytu, nigdy
nie wiesz, jak może wyglądać przyszłość. Dlatego warto sprawdzić te zasady.
Umowa kredytowa – podsumowanie
Umowa kredytowa to dokument, który ma ogromne znaczenie dla
Twoich finansów. Każde zdanie może mieć realny wpływ na Twoją sytuację. Zanim
podpiszesz, upewnij się, że rozumiesz wszystkie zapisy. Masz prawo pytać,
negocjować, a nawet poprosić o czas do namysłu. Twój spokój i stabilność
finansowa są tego warte. Chcesz przed złożeniem wniosku sprawdzić swoje szanse
na kredyt? Interesuje Cię, czy rata nie obciąży zbytnio Twojego budżetu? Skorzystaj
z Analizatora
Kredytowego BIK, aby nie tracić czasu na plany, które nie mogą być
zrealizowane.
