Oprocentowanie stałe czy zmienne – różnice. Jaki rodzaj wybrać?

Zamierzasz wziąć kredyt hipoteczny i zastanawiasz się, czy lepiej zdecydować się na stabilność rat, czy może zaryzykować i postawić na zmienność, która w pewnych warunkach może okazać się korzystniejsza? Wybór w kwestii „raty stałe czy zmienne” może być bardzo istotny. Dowiedz się, jak podjąć właściwą decyzję i co się bardziej opłaca – oprocentowanie stałe czy zmienne.

Oprocentowanie zmienne – czym jest i na czym polega?

Oprocentowanie zmienne to forma, w której wysokość raty Twojego kredytu uzależniona jest od sytuacji na rynku finansowym. Jak to działa? Mechanizm zmiennego oprocentowania opiera się na zmiennym wskaźniku referencyjnym (WIBOR), który ustalany jest na podstawie aktualnych stóp procentowych. Do tej wartości dodawana jest marża banku – stała przez cały okres kredytowania.

Jeśli masz kredyt ze zmienną stopą procentową, to Twoje raty wzrosną wraz ze wzrostem rynkowych stóp procentowych, oraz spadną, gdy stopy procentowe zostaną obniżone. Trzeba mieć więc na uwadze, że zmienna wysokości rat bywa stresująca, szczególnie jeśli Twój budżet nie pozwala na zbyt dużo swobody.

Oprocentowanie stałe – czym jest i na czym polega?

Oprocentowanie stałe to opcja gwarantująca, że wysokość Twoich rat pozostanie niezmienna przez określony czas. W Polsce kredyty hipoteczne ze stałym oprocentowaniem są proponowane najczęściej na 5 lat, choć zdarza się też, że gwarancja niezmienności kosztów obejmuje też dłuższy okres (do 10 lat). Po upływie tego czasu można przejść na oprocentowanie zmienne lub ponownie zdecydować się na stałą stawkę oprocentowania według aktualnych warunków.

Oprocentowanie stałe zapewnia stabilność rat – niezależnie od zmian stóp procentowych, wiesz, ile będziesz płacić. W związku z tym będzie to dobre dla osób, które cenią sobie przewidywalność oraz chcą uniknąć stresu związanego z potencjalnym wzrostem rat. Z drugiej strony musisz pamiętać, że w razie spadku stóp procentowych możesz stracić (będziesz płacić więcej niż przy zmiennym oprocentowaniu).

Oprocentowanie stałe lub zmienne a zdolność kredytowa

To, czy zdecydujesz się na zmienne czy stałe oprocentowanie, może mieć bezpośredni wpływ na zdolność kredytową. Wynika  to z tego, że banki, analizując Twoją zdolność, biorą pod uwagę nie tylko Twoje obecne dochody i wydatki, ale także ryzyko związane z możliwością wzrostu rat. Na początku 2025 r. stawki oprocentowania zmiennego  są wyższe niż oprocentowania stałego. Przykładowo w przypadku kredytu na 400 000 zł ze spłatą rozłożoną na 30 lat oprocentowanie stałe wynosi ok. 7-7,5% (RRSO 7,5-8,5%). Oprocentowanie zmienne dla tych samych parametrów wynosi natomiast ok. 7,5-8,5% (RRSO 8-10%). Oznacza to, że rata takiego samego kredytu w tym samym banku może być wyższa o 100-300 zł, jeśli wybierzesz oprocentowanie zmienne. Sprawia to, że do uzyskania pozytywnej decyzji kredytowej potrzebna jest nieco wyższa zdolność.

Ponadto zgodnie z Rekomendacją S wydaną przez Komisję Nadzoru Finansowego przy oprocentowaniu zmiennym bank zakłada dodatkowy margines ryzyka, uwzględniając możliwy wzrost stóp procentowych. Dlatego obecnie łatwiej jest dostać kredyt z oprocentowaniem stałym.

Jeśli chcesz lepiej zrozumieć swoją sytuację finansową i dowiedzieć się, na jak wysoki kredyt możesz sobie pozwolić, warto skorzystać z narzędzi takich jak Analizator Kredytowy BIK. Jest to opracowany przez Biuro Informacji Kredytowej zaawansowany kalkulator, który pomoże Ci oszacować swoją zdolność kredytową.

Czy można zmienić oprocentowanie w trakcie spłaty kredytu?

Wybór kredytu z oprocentowaniem stałym lub zmiennym jest bardzo ważny, ale na szczęście żadna decyzja nie jest nieodwracalna – przynajmniej jeśli wybierzesz kredyt z oprocentowaniem zmiennym. Banki umożliwiają klientom przejście na oprocentowanie stałe w zasadzie w każdej chwili. Wymaga to jednak zwykle podpisania aneksu do umowy kredytowej i może się wiązać z dodatkowymi kosztami.

Nie jest jednak możliwe dokonanie odwrotnego zabiegu. Przejście na oprocentowanie zmienne jest możliwe dopiero wtedy, gdy upłynie okres, przez jaki ma obowiązywać ustalona  stawka oprocentowania stałego. Jeśli zatem weźmiesz w 2025 r. kredyt z oprocentowaniem stałym na 5 lat, możliwość przejścia na oprocentowanie zmienne będziesz mieć dopiero w  2030 roku.

Oprocentowanie stałe czy zmienne – co wybrać?

Nie ma uniwersalnej odpowiedzi na pytanie: stałe czy zmienne oprocentowanie? Wybór zależy od Twojej sytuacji finansowej, preferencji i gotowości na ryzyko.

Oprocentowanie zmienne może być dobrym wyborem, jeśli:

·        liczysz na spadek stóp procentowych w przyszłości;

·        masz wysoką zdolność kredytową i oszczędności, które mogą złagodzić skutki wzrostu rat;

·        nie obawiasz się ryzyka.

Oprocentowanie stałe może być natomiast lepsze, jeśli:

·        wolisz stabilność i przewidywalność w domowym budżecie;

·        obawiasz się, że stopy procentowe będą rosły;

·        Twoja sytuacja finansowa nie pozwala na duże wahania wysokości rat.

Podsumowując, wybór między ratami stałymi a zmiennymi nie jest oczywisty. Warto go jednak dobrze przemyśleć, ponieważ może mieć duży wpływ na koszty zobowiązania oraz łatwość jego spłaty. Przeanalizuj dokładnie swoje możliwości i oceń realnie skłonność do ryzyka oraz przygotowanie na ewentualny wzrost rat. Dzięki temu wybierzesz najlepszy dla siebie kredyt hipoteczny ze stałym lub zmiennym oprocentowaniem.

 

Przeczytaj również